Wat is balansventilatie?
Heeft u een vrij nieuwe woning? Dan heeft u zeer waarschijnlijk balansventilatie. Balansventilatie herkent u aan de toevoerventielen in het plafond van de woonkamer, slaapkamer(s) en de afvoerventielen in de keuken, badkamer en toilet. Het systeem zuigt verse lucht van buiten aan en voert vervuilde lucht af. Op deze pagina geven we u tips voor het optimaal gebruiken van uw balansventilatie.
Balansventilatie met warmteterugwinning: energiezuinig ventileren
Doordat er evenveel luchtaanvoer als luchtafvoer plaatsvindt, wordt dit ventilatiesysteem ook wel balansventilatie genoemd. Meestal zit er ook een warmte-terugwin unit (WTW unit) in. Deze unit warmt de koude lucht die binnenkomt op met de warmte van de afgevoerde lucht, waardoor balansventilatie een energiezuinige manier van ventileren is.
Gezonde lucht in huis door balansventilatie
Doormiddel van balansventilatie creëert u een gezond binnenklimaat. Het is hierbij van belang dat u het systeem op de juiste manier gebruikt en regelmatig de filters vervangt. Wanneer u dit niet doet, zal het systeem minder efficiënt werken en kan aangroei van bacteriën en schimmels plaatsvinden.
Ventielen en aparte luchtkanalen
De aan- en afvoer gaat via separate luchtkanalen. Via ventielen in de woonkamer en slaapkamer(s) wordt de ventilatielucht uw woning ingeblazen. De afzuigventielen in de badkamer, keuken en toilet voeren lucht af. Middels een regelknop, welke veelal 2 of 3 standen heeft, kunt u meer of minder lucht verversen.
De ventilatie werkt alleen goed wanneer de luchtstroom vrij door huis kan gaan. Daarvoor is minimaal 1,5 cm ruimte nodig onder de deuren in huis (tussen de deur en de drempel of vloer), of ventilatieroosters in de tussendeuren of tussenmuren.
Om uw balansventilatie goed te laten functioneren is het van belang dat de lucht vrij door huis kan stromen. Zorgt u voor minimaal 1,5 cm ruimte onder de deuren of voor ventilatieroosters in de tussendeuren of tussenmuren.
Soorten balansventilatie
- Centrale balansventilatie: Eén ventilatie unit regelt de aan- en afvoer van lucht in het hele huis. Dit systeem is met name geschikt voor nieuwbouw, omdat het tijdens de bouw kan worden aangelegd. In bestaande woningen is er een grote verbouwing nodig om in alle ruimtes een aan- en afvoerkanaal aan te leggen.
- Lokale balansventilatie, ook wel decentrale balansventilatie: Eén of meerdere ruimtes hebben een eigen ventilatie unit. Deze ventilatie unit zit in de buitenmuur en warmt de aangevoerde (koude) lucht op met een warmtewisselaar of verwarmingsradiator. In vergelijking met natuurlijke ventilatie via roosters, ramen en kieren, heeft u schonere lucht en gaat minder warmte verloren.
Hoe werkt warmteterugwinning
Van alle mechanische ventilatiesystemen gaat er bij balansventilatie de minste warmte verloren, omdat bijna altijd de binnenkomende koude lucht, wordt opgewarmd door de warmtewisselaar. Met balansventilatie kunt u dus goed ventileren zonder veel energieverlies.
WTW met (zomer)bypass
Alle moderne WTW systemen (zowel centraal als lokaal) hebben een bypass. De bypass zorgt ervoor dat de aangevoerde lucht in de zomer niet wordt opgewarmd. Units die vanaf 2016 op de markt zijn, hebben verplicht een bypass. Bij oudere units is de bypass niet altijd aanwezig. Achteraf laten aanleggen is mogelijk, maar vrij duur.
Tips voor optimaal gebruik van balansventilatie
Balansventilatie met warmteterugwinning (WTW) is een energiezuinig systeem. Met vraagsturing en een gelijkstroommotor kunt u het systeem nog zuiniger maken.
- Gebruik de juiste stand voor optimale ventilatie en gezonde lucht in huis. Zet de ventilatie op de hoogste stand tijdens het koken of douchen en bij aanwezigheid van grotere groepen mensen in huis.
- Zet balansventilatie nooit uit. Enige uitzonderingen: Haal de stekker van uw installatie uit het stopcontact bij een ramp in de buurt, tijdens de vuurwerkpiek op Oudjaarsdag of tijdens onderhoud.
- Zorg voor goed onderhoud van de installatie. Vervang uw WTW filters minimaal ieder half jaar.
-
Balansventilatie zuiniger maken
Ventilatie kost energie, maar balansventilatie houdt dat energieverlies zo klein mogelijk. Toch zijn er misschien nog een paar dingen waarmee u uw systeem nóg zuiniger kan maken:
- U kunt het ventilatiesysteem vraaggestuurd maken. CO2-meters en vochtmeters bepalen dan de hoeveelheid verse lucht die er nodig is en laten het systeem harder of zachter werken. Doordat u niet méér ventileert dan nodig, bespaart u doormiddel van vraagsturing veel energie. U kunt balansventilatie ook vraaggestuurd (en dus zuiniger) maken met sensoren die CO2 en/of vocht meten. Daarmee ventileert u niet meer of minder dan nodig is en wordt het systeem nog zuiniger.
- Heeft uw systeem wisselstroomventilatoren? Laat die dan vervangen door gelijkstroomventilatoren. Die gebruiken samen zo’n 260 kWh minder stroom per jaar, dat scheelt jaarlijks 60 euro. Het vervangen van twee ventilatoren kost zo’n 400 euro (inclusief btw en arbeidskosten). Soms is op het typeplaatje te zien om wat voor ventilatoren het gaat, AC staat voor wisselstroom (vaak met vermelding 50 Hz of 230 V en een ~), DC staat voor gelijkstroom. Komt u er niet uit, bel of mail dan de fabrikant: die kan aan het typenummer zien om wat voor ventilatoren het gaat.
- Vervang uw filters op tijd. Vervuilde filters zorgen voor meer weerstand, waardoor het systeem meer energie zal verbruiken.
-
Zet uw ventilatiesysteem op de juiste stand
Verkeerde installatie, te weinig onderhoud of verkeerd gebruik kan gezondheidsklachten veroorzaken. Zorg er dus voor dat u de balansventilatie op de juiste manier gebruikt.
Zo hebben de meeste ventilatiesystemen 2 of 3 standen. Wanneer gebruikt u welke standen?
- Bij 2 standen: zet de balansventilatie standaard op 1 (als je thuis bent of weg bent, en ook ’s nachts) en op 2 bij koken en douchen.
- Bij 3 standen: zet balansventilatie op 1 als er niemand thuis is, op 2 als er wel mensen thuis zijn (ook ’s nachts) en op 3 tijdens koken en douchen.
- Zet de schakelaar op de hoogste stand wanneer er veel mensen in huis zijn, als er geklust wordt, of als er binnen een was
Heeft u alleen een schakelaar in de keuken? Dan is het raadzaam om een extra (draadloze) schakelaar te plaatsen in de badkamer zodat u vanuit de badkamer de ventilator op de hoogste stand kunt zetten.
-
Zet uw installatie nooit uit, behalve bij een ramp, tijdens de vuurwerkpiek en bij onderhoud
De balansventilatie zorgt voor schone lucht in huis, dus u mag hem alleen uitzetten bij onderhoud, of wanneer er een ramp bij u in de buurt plaatsvindt en de overheid adviseert (met een alert) om ramen en deuren te sluiten. Om de ventilatie uit te zetten, trekt u de stekker uit het stopcontact. Is er geen stekker? Zet dan de schakelaar van de groep in de meterkast om.
-
Onderhoud
Onderhoud door deskundige
Uw ventilatiesysteem kan optimaal zijn werk doen wanneer u deze iedere 2 jaar van klein onderhoud voorziet. Daarnaast is het verstandig om uw ventilatiesysteem ten minste iedere 5 jaar volledig te laten reinigen en onderhouden. Het zorgt niet alleen voor minder slijtage aan uw ventilatiesysteem, maar ook dat deze efficiënter zijn werk doet en hierdoor langer meegaat. Wanneer u uw WTW installatie niet onderhoudt, werkt uw installatie na 2 jaar al 20 tot 30% minder effectief. Heeft u last van lawaai of tocht uit het ventilatiesysteem? Raadpleeg dan zeker een deskundige.
Onderhoud aan het systeem kunt u het beste laten doen door een bedrijf dat het Ventilatiekeur gebruikt. Deze bedrijven vind je via www.ventilatiekeur.nl. Ventilatiekeur garandeert dat het onderhoud volgens bepaalde regels en kwaliteitsnormen wordt uitgevoerd.
Onderhoud dat u zelf kunt doen
- Vervang de filters minimaal ieder half jaar voor een optimale werking van uw balansventilatiesysteem.
- Maak de ventielen af en toe schoon met een schoon sopje. Dit kun je het beste laten doen door de onderhoudsmonteur, elke 2 jaar. Toch zelf doen? Let dan goed op dat je de ventielen niet verwisselt en dat je de instelling niet per ongeluk verandert. Maak ze één voor één schoon. En zet -voordat je ze loshaalt- een klein streepje op het ventiel en de houder zodat je weet hoe je ze terug moet plaatsen.
Wilt u een WTW filter voor uw installatie bestellen? Wij verkopen WTW filters geschikt voor verschillende merken WTW installaties. Klik op "Bestel nu" en vind de juiste filters.